De volgende onderwerpen zullen besproken worden bij de lezing Lumbale disci Intervertebrales:

• De bouw van de intervertebrale discus;
• De halfwaardetijd/turnover van de verschillende structuren van de discus;
• Morfologische veranderingen van de LWK in de tijd;
• Prevalentie van morfologische veranderingen;
• Twee types van lumbale hernia’s;
• Lumbar Disc Nomenclature 2.0;
• Eind-plaat beschadigingen en Modic changes;
• Mogelijk verklaring voor het op MRI’s niet zien van morfologische veranderingen bij een spitaanval;
• Wat test je met een Straight leg raising?
• Hoe zit een zenuwwortel lumbaal verankerd;
• Het zware leven van de discus intervertebralis;
• Resorptie van een HNP; lang leven de macrofagen van het immuunsysteem;
• Missers op de MRI en verrassingen;
• Genetische factoren bij rugklachten;
• Artrose en discus degeneratie: twee compleet verschillende aandoeningen?

Doel van de lezing
Het doel van de lezing is dat de deelnemer na het volgen ervan beter in staat is om klachten van de lumbale wervelkolom theoretisch te interpreteren en reële verwachtingen heeft wat fysiotherapie kan bijdragen bij lage rugklachten. 

Korte samenvatting lezing
De lezing begint met de anatomie en fysiologie van de verschillende structuren waaruit een lumbale discus is opgebouwd. Daarna zal het gaan over de morfologische verouderingsprocessen van de discus en pathologische beelden van de lumbale wervelkolom die zeer frequent voorkomen. Van belang voor de praktijk: wat is de correlatie van deze beelden met lage rugklachten?
Hoe de lumbale wervelkolom krachten opvangt en hoe dit verandert als er morfologische veranderingen van de discus zijn opgetreden, komt daarna aan bod. Na enige wetenswaardigheden over de HNP zal het afsluitend gaan over wat er bekend is over voorspellende risicofactoren voor het krijgen van discusdegeneratie? De algemene gedachte is dat die vooral mechanische zijn, maar is dit ook terug te vinden in de literatuur?
Uit de aangeboden stof zal blijken dat het idee dat bij patiënten met lage rugklachten er lichamelijk weinig tot niks speelt meer berust op een geloof dan dat daar duidelijke evidentie voor is. 

Oridinary backache, niks aan de hand?
Binnen de (para-)medische zorg heerst sterk de gedachte dat bij een spitaanval er eigenlijk niet veel aan de hand is. Geen serieuze pathologie of weefselschade en de pijn en het moeizame bewegen gaan binnen een paar weken wel weer over. Blijf vooral in beweging. Het doet wel pijn maar er is eigenlijk niks aan de hand. In de meeste gevallen, meer dan 90%, klopt het ook dat binnen een aantal weken alle activiteiten weer mogelijk zijn. Een pragmatische benadering, zoals in bijvoorbeeld in de KNGF-richtlijn Lage rugpijn aangeraden, is ook vaak afdoende. Maar het idee dat er bij zulke heftige klachten geen sprake zou zijn van enige weefselbeschadiging is op z’n minst gezegd twijfelachtig.

De vertebrale eindplaat als bron van pijn?
Op de MRI niks bijzonders te zien, wil niet zeggen dat er ook niks is. Het lijkt aannemelijk dat bij een spitaanval er beschadiging optreedt van een of meerdere kraakbenige vertebrale eindplaten. Deze eindplaten zijn goed geïnnerveerd, hetgeen de pijnklachten verklaart, en lichte beschadiging ervan is niet goed zichtbaar op een standaard MRI, dat weer past bij het idee dat er eigenlijk niks aan de hand zou zijn.
Interessant hierbij is het oplopende bewijs in de literatuur dat er vaak eerst beschadiging optreedt in een vertebrale eindplaat voordat er degeneratieve veranderingen in de discus ontstaan.

Twee types hernia’s
Een mooi voorbeeld van de vele jaren die het kan duren voordat kennis uit de wetenschappelijke literatuur als algemeen bekend beschouwd kan worden is het onderscheid in twee types hernia’s zoals in de plaatjes hieronder te zien.

Iedereen kent de anulus gedreven hernia, maar dat er ook eindplaat gedreven hernia’s bestaan, is minder bekend. De laatste bevinden zich vaak hoog lumbaal en laag thoracaal.

Modic changes
Modic changes, pathologische veranderingen in het beenmerg van een corpus vertebra, een nog vrij onbekend beeld binnen de fysiotherapie, zullen ook aandacht krijgen. Van dit beeld is bekend dat het een sterke associatie heeft met periodes van zeer forse lage rug pijn met een sterk beperkt activiteitenniveau. Zinvol voor de fysiotherapie om op de hoogte te zijn van het bestaan van deze groep ‘lage rugpijn patiënten’. Spierversterkende oefeningen, vaak toegepast bij mensen met chronische lage rugpijn, zouden wel eens contraproductief kunnen zijn bij deze groep patiënten.  Soms kan het dus wel degelijk zinnig zijn als er een X-foto of MRI is van een rug die maar niet verbeteren wil.

Interesse in de lezing Lumbale disci intervertebrales?
Na het volgen van de lezing zal je naast allerlei kennis over de lumbale disci ook meer op de hoogte zijn van de variatie van patiënten met lage rugklachten. Doordat je ‘de rug’ beter begrijpt, zal je ook patiënten met lage rugklachten beter begrijpen. De opgedane kennis geeft stevige handvatten voor de behandeling van lage rugpatiënten. Lijkt je dit wat? Dan kan je je hier aanmelden voor de lezing: Lumbale disci intervertebrales.